Chợ Đồn chú trọng truyền thông chuyển đổi hành vi về dân số

Thống kê dân số toàn huyện hiện có trên 51.000 người, trong đó nam trên 26.000 người, nữ trên 24.900 người. Những năm qua, để nâng cao nhận thức, thái độ, hành vi cho người dân trên địa bàn về công tác Dân số – Kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ), các cấp, ngành chức năng của huyện đã đẩy mạnh công tác truyền thông để qua đó góp phần hoàn thành các chỉ tiêu kế hoạch hằng năm về công tác DS-KHHGĐ.

 Tuyên truyền lồng ghép về chính sách dân số tại thôn Pù Lùng 2, xã Xuân Lạc.

Hiện nay, nhận thức của người dân trên địa bàn huyện về công tác DS-KHHGĐ, được nâng lên rõ rệt khi số cặp vợ chồng sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại đã tăng lên; nhiều cặp vợ chồng sinh con một bề luôn có ý thức chăm sóc cho con cái và không có ý định sinh thêm con thứ 3 trở lên. Tuy nhiên, ở những thôn bản vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, tình trạng sinh nhiều con vẫn diễn ra, kèm theo đó là tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh. Theo ông Chú Sheo Quáng, trưởng ban Mặt trận thôn Khuổi Đẩy, xã Bình Trung, thôn có 76 hộ dân, trong đó 73 hộ là dân tộc Mông, hầu hết là hộ nghèo, do đó thời gian qua từ hạn chế về nhận thức và tư tưởng sinh nhiều con, sinh con trai nên tình trạng sinh con thứ 3 vẫn xảy ra. Để từng bước thay đổi nhận thức của bà con, cấp ủy, chính quyền xã Bình Trung đã chỉ đạo các tổ chức chính trị, xã hội phối hợp với thôn thực hiện các hoạt động truyền thông như: về quy mô, cơ cấu và nâng cao chất lượng dân số; giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, mất cân bằng giới tính khi sinh cho các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, gia đình sinh con một bề, khó khăn, các bậc phụ huynh có con ở độ tuổi vị thành niên, thanh niên và nam, nữ đến tuổi kết hôn…

Theo số liệu năm 2021, số sinh của toàn huyện là 533 trẻ, trong đó, trẻ nam 285, trẻ nữ 268, số trẻ sinh ra là con thứ 3 trở lên 76  trẻ, chiếm tỷ lệ 14,2% trong tổng số sinh; tỷ số giới tính khi sinh 106,3 bé trai/100 bé gái. Tổng số người mới sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại đạt 94,1% kế hoạch. Kết quả này cho thấy, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên tiếp tục tăng.

Nhằm chuyển đổi hành vi dân số, nhiều địa phương trong huyện đã đẩy mạnh công tác truyền thông nâng cao nhận thức người dân. Ông Trần Quang Huy, Phó Chủ tịch xã Xuân Lạc cho biết: là xã có tỷ lệ người dân tộc thiểu số cao chiếm trên 56%, do đó tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo còn cao, các vấn đề tảo hôn, sinh con tại nhà, sinh con thứ 3 trở lên vẫn xảy ra. Để thay đổi nhận thức của bà con ở những thôn vùng cao, những tháng đầu năm 2022 địa phương đã phối hợp tổ chức được 16 lượt tuyên truyền về các chính sách về DS – KHHGĐ; vận động, tư vấn cho phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại, tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh. Đặc biệt, năm 2020 địa phương đã thành lập một Câu lạc bộ Dân số tại thôn Nà Bản. Câu lạc bộ hoạt động đã tạo điều kiện cho bà con trong thôn được tiếp cận với các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về Dân số – KHHGĐ, nâng cao nhận thức của người dân về lợi ích của việc sinh ít con, đối với phát triển kinh tế – xã hội và nuôi dạy con tốt, xây dựng gia đình hạnh phúc.

Với mục tiêu, chuyển trọng tâm chính sách dân số từ KHHGĐ sang dân số và phát triển nhằm giải quyết toàn diện, đồng bộ các vấn đề về quy mô, cơ cấu, phân bố, chất lượng dân số; duy trì mức sinh thay thế; đưa tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên; tận dụng hiệu quả cơ cấu dân số vàng, thích ứng với già hóa dân số, nâng cao chất lượng dân số về thể chất, trí tuệ, tinh thần… Thời gian tới, huyện tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp về công tác dân số. Đổi mới và đa dạng hóa hình thức, phương pháp nôi dung truyền thông phù hợp với từng nhóm đối tượng như: phổ biến, giáo dục chính sách, pháp luật về dân số, sức khỏe sinh sản KHHGĐ; tham gia sàng lọc trước sinh/sàng lọc sơ sinh; giáo dục giới tính, sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục, KHHGĐ, bạo lực gia đình, bạo lực học đường; hệ lụy của tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh. Đẩy mạnh tuyên truyền Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 12 (XII) về công tác dân số trong tình hình mới, tạo sự chuyển biến về nhận thức và hành động của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp Nhân dân về nhiệm vụ, nội dung công tác dân số trong tình hình mới. Đặc biệt là đẩy mạnh tuyên truyền về quy mô, cơ cấu, phân bố và chất lượng dân số; duy trì mức sinh thay thế, tận dụng cơ cấu dân số vàng, thích ứng với già hóa dân số, phân bố dân số hợp lý và nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn. Đồng thời, tuyên truyền về phương tiện tránh thai, không để tình trạng nơi thừa, nơi thiếu, ảnh hưởng đến công tác KHHGĐ; sự thuận tiện của việc mua và sử dụng các phương tiện tránh thai thông qua tiếp thị xã hội, xã hội hóa cung cấp phương tiện tránh thai hàng hóa và dịch vụ KHHGĐ/sức khỏe sinh sản… Nhất là tập trung đẩy mạnh truyền thông, giáo dục nâng cao nhận thức, chuyển đổi hành vi về bình đẳng giới, không lựa chọn giới tính, nêu cao vai trò của phụ nữ trong gia đình và xã hội; chú trọng truyền thông tạo dư luận xã hội phê phán các hành vi lựa chọn giới tính thai nhi và ủng hộ người phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực này…

Tác giả: Thu Thúy