Tiếp tục phát triển sản phấm Khẩu Nua Pái Lương Bằng

Giống lúa Khẩu Nua Pái được bà con xã Lương Bằng duy trì trồng chủ yếu ở vụ mùa hàng năm.

Ông Hà Sỹ Thoan, Chủ tịch Hội Nông dân xã Lương Bằng cho biết: Khẩu Nua Pái được biết đến là giống gạo nếp địa phương có đặc điểm thơm, ngon, dẻo, màu sắc của hạt thóc khi chín có màu đỏ thẫm. Đây là giống nếp có ở xã Lương Bằng từ rất lâu, nếu như trước đây loại gạo nếp này chỉ để dùng vào những dịp Tết, hoặc làm xôi, bánh người dân trồng ít chủ yếu phục vụ gia đình thì nay do nhu cầu sử dụng tăng, nhiều người đã bắt đầu mở rộng diện tích, canh tác bán ra thị trường.

Nhận thấy tiềm năng từ giống lúa nếp Khẩu Nua Pái, từ năm 2019 UBND xã Lương Bằng đã tuyên truyền, vận động các hộ dân liên kết, đăng ký tham gia Chương trình “Mỗi xã, phường một sản phẩm”. Dưới sự hướng dẫn, hỗ trợ của ngành chức năng huyện, sản phẩm Khẩu Nua Pái đã được công nhận tiêu chuẩn OCOP 3 sao cấp tỉnh vào năm 2020, từ đây mở ra cơ hội để gạo nếp vải Lương Bằng đến gần hơn với khách hàng. Là giống lúa bản địa, phù hợp với điều kiện canh tác địa phương và được cấy vào vụ mùa hằng năm. Hiện nay, diện tích giống nếp Khẩu Nua Pái được duy trì mỗi vụ trên 11 ha, tập trung nhiều ở các thôn Bản Chang, Nà Lếch, Bản Vèn, Bản Đó. Sản phẩm Khẩu Nua Pái được cơ sở sản xuất của ông Nông Văn Phương được đóng túi dưới dạng 1kg, 2kg và 5kg, giá 30.000 đồng/kg. Ngoài ra, các hộ gia đình cũng tự liên kết để bán ra thị trường.

Khẩu Nua Pái đã được công nhận là sản phẩm OCOP 3 cấp tỉnh năm 2020.

Nhằm duy trì, bảo tồn cá thể giống nếp bản địa, từ vụ mùa năm 2021, Viện Khoa học kỹ thuật Nông lâm nghiệp miền núi phía Bắc phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ Bắc Kạn triển khai mô hình ứng dụng khoa học kỹ thuật nhằm “Phục tráng cá thể giống lúa nếp Khẩu Nua Pái” với quy mô 1,6ha. Qua đánh giá, mô hình đã thu lại những kết quả khả quan, năng suất bình quân ước đạt 47-50 tạ/ha. Vụ mùa năm 2023, cả xã trồng được 11, 93ha giống nếp Khẩu Nua Pái và diện tích phục tráng trên 1 ha, hiện nay lúa đang trong giai đoạn chín sáp. Việc phục tráng giống lúa nếp Khẩu Nua Pái sẽ góp phần quan trọng nâng cao giá trị gạo địa phương, giúp bà con biết áp dụng vào khâu sản xuất, tuyển chọn và và giữ được những cá thể giống tốt phục vụ cho các vụ sau.

Cùng với sự quan tâm của các cấp, ngành trong việc duy trì, xây dựng thương hiệu, quảng bá gạo nếp Khẩu Nua Pái, bà con nông dân xã Lương Bằng mong muốn sản phẩm gạo nếp của địa phương sẽ được nhiều người biết đến hơn, qua đó giúp tăng thu nhập cho người dân, trở thành sản phẩm đặc sản, sản phẩm hàng hoá của địa phương. Hiện nay các đơn vị triển khai mô hình tiếp tục xây dựng nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm Khẩu Nua Pái, sau khi được Cục Sở hữu trí tuệ phê duyệt sẽ giúp sản phẩm không bị nhái, bị nhầm lẫn với các loại gạo nếp khác, từng bước đưa sản phẩm chất lượng đến với khách hàng và chắc chắn sẽ nâng tầm giá trị hơn cho sản phẩm Khẩu Nua Pái của địa phương.

 Đăng ký nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm Khẩu Nua Pái ( Nguồn ảnh Ánh Nguyệt).

Nhằm phát triển sản phẩm Khẩu Nua Pái, thời gian tới xã Lương Bằng sẽ tập trung tuyên truyền, vận động bà con tiếp tục ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất giống lúa đặc sản này theo hướng hàng hóa; chú trọng các khâu chăm sóc, bảo quản. Đồng thời xã cũng vận động các chủ cơ sở liên kết lại, tích cực tham gia các hoạt động quảng bá, giới thiệu sản phẩm để từng bước nâng cao giá trị gạo đặc sản địa phương, chuyển dần từ canh tác nhỏ lẻ thành vùng chuyên canh tập trung, mang lại giá trị kinh tế cao hơn.

Tác giả: Nông Đuổng