Nhắc đến huyện Chợ Đồn phải kể đến nơi lưu giữ nhiều di tích lịch sử cấp quốc gia gắn với tên tuổi các vị lãnh tụ và những sự kiện trọng đại như: khu di tích Nà Pậu (xã Lương Bằng) nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh từng sống và làm việc đầu năm 1951; Khuổi Linh (xã Nghĩa Tá), Đồi Khau Mạ, Bản Ca, Nà Quân… cũng là những địa chỉ đỏ gắn liền với hoạt động cách mạng, là nơi các nhà lãnh đạo như đồng chí Trường Chinh từng công tác, để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử dân tộc.
Du khách thăm Di tích lịch sử cấp Quốc gia Khuổi Linh, xã Nghĩa Tá – nơi ở và làm việc của đồng chí Trường Chinh và Văn phòng Trung ương Đảng.
Ngoài những địa danh gắn liền với kháng chiến, Chợ Đồn còn có các điểm sinh hoạt tín ngưỡng mang đậm bản sắc văn hóa dân gian như: Đền Tiên Sơn (thôn Hợp Tiến) và Đền Phja Khao (thôn Phja Khao), đều thuộc xã Bản Thi – những điểm đến tâm linh quan trọng của người dân địa phương.
Đây không chỉ là nơi gửi gắm niềm tin, cầu sức khỏe, bình an, tài lộc trong các dịp lễ Tết mà còn là không gian văn hóa cộng đồng gắn bó với đời sống tinh thần của cư dân bản địa. Những năm gần đây, lượng khách đến vãn cảnh, hành hương ngày càng đông, và Ban quản lý di tích xã Bản Thi luôn chủ động chuẩn bị chu đáo để đón tiếp, tạo cảm giác an toàn, thân thiện cho du khách gần xa.
Múa bát của dân tộc Tày.
Không chỉ nổi bật về lịch sử, Chợ Đồn còn là vùng đất của những sắc màu văn hóa đa dạng. Là nơi cộng cư của nhiều dân tộc như Tày, Nùng, Dao, Mông…, Chợ Đồn gìn giữ kho tàng văn hóa truyền thống phong phú. Du khách đến đây có thể được hòa mình trong những làn điệu hát then, đàn tính mượt mà của người Tày, chiêm ngưỡng các nghi lễ đặc sắc như lễ cấp sắc của người Dao, hay tham gia vào những trò chơi dân gian truyền thống như ném còn, kéo co, đi cà kheo…
Thiên nhiên cũng là một món quà tuyệt vời mà Chợ Đồn được ban tặng. Cảnh quan nơi đây mang nét đẹp hoang sơ, trong lành với rừng núi hùng vĩ, suối thác róc rách và khí hậu mát mẻ quanh năm. Một số điểm đến tiêu biểu có thể kể đến như khu du lịch cộng đồng Cọn Poỏng (xã Nam Cường), Bản Cuôn (Ngọc Phái)…, nơi du khách có thể tự tay thu hoạch nông sản và trải nghiệm hoạt động nông nghiệp gắn với du lịch.
Các HTX trên địa bàn huyện Chợ Đồn tích cực quảng bá sản phẩm OCOP.
Đến với Chợ Đồn, du khách còn có cơ hội thưởng thức và mang về những đặc sản mang đậm hương vị núi rừng. Trong đó nổi bật là chè Shan tuyết cổ thụ của xã Bằng Phúc loại chè quý với hương vị đậm đà, tinh tế; rượu men lá truyền thống được chưng cất từ hơn 20 loại lá rừng; măng khô, hồng sấy dẻo, gạo nếp nương những sản vật gắn với đời sống của đồng bào và mang hồn cốt của núi rừng Đông Bắc.
Ông Ma Doãn Kháng, Uỷ viên BTV huyện uỷ, Phó Chủ tịch UBND huyện cho biết: Nhận thức rõ tiềm năng to lớn từ du lịch văn hóa sinh thái, huyện Chợ Đồn đã triển khai Đề án 2950 về quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị các di tích, di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch giai đoạn 2020–2025, tầm nhìn đến năm 2030. Các nội dung trọng tâm của đề án bao gồm việc tôn tạo, bảo vệ di tích lịch sử; phát triển các sản phẩm du lịch đặc trưng; đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ du khách và đẩy mạnh hoạt động truyền thông quảng bá hình ảnh Chợ Đồn đến với cộng đồng trong nước và quốc tế.
Từ những lợi thế có sẵn, thời gian các cấp ngành tỉnh Bắc Kạn, huyện Chợ Đồn sẽ tiếp tục phát triển du lịch thu hút khách du lịch đến tham quan, trải nghiệm như: khai thác rừng nguyên sinh, hồ, suối, hang động, núi non để tạo các tour du lịch khám phá thiên nhiên; phát triển các khu du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng gắn với bảo vệ môi trường và giữ gìn hệ sinh thái tự nhiên;Phát triển du lịch cộng đồng, văn hóa; đầu tư hạ tầng và dịch vụ như: nâng cấp đường giao thông, bến bãi, hệ thống biển chỉ dẫn, nhà vệ sinh công cộng, điểm dừng chân du lịch.Đầu tư cơ sở lưu trú chất lượng, đảm bảo an toàn, vệ sinh, thân thiện với môi trường; đào tạo và nâng cao nhận thức của người dân địa phương về làm du lịch, kỹ năng giao tiếp, đón tiếp, nấu ăn, làm hướng dẫn viên; Nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ tài nguyên du lịch, giữ gìn hình ảnh địa phương thân thiện.
Tác giả: Nông Đuổng