Trồng hồng không hạt giúp nhiều hộ dân thoát nghèo và vươn lên làm giàu

 Hồng không hạt được trồng nhiều tại xã Quảng Bạch, Xuân Lạc, Đồng Lạc

 Xác định hồng không hạt là cây trồng chủ lực, cho hiệu quả kinh tế cao, huyện Chợ Đồn cùng các ngành chức năng đã nỗ lực thực hiện nhiều giải pháp nhằm nâng cao năng suất, chất lượng loại quả đặc sản này. Hiện nay, huyện Chợ Đồn có trên 150ha hồng không hạt đang cho thu hoạch, tập trung ở các xã phía Bắc của huyện như: Quảng Bạch, Đồng Lạc, Tân Lập, Nam Cường… Quả hồng không hạt đã được cấp chứng nhận Chỉ dẫn địa lý, chứng nhận OCOP 3 sao cấp tỉnh và bước đầu khẳng định được thương hiệu. Để phát triển diện tích và nâng cao năng suất, chất lượng quả hồng không hạt, từ tháng 3/2017 đến tháng 2/2021, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) triển khai Dự án “Phát triển sản xuất một số cây trồng hàng hóa góp phần nâng cao thu nhập cho nông hộ tại huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn”. Nội dung Dự án là xây dựng mô hình trồng mới, cải tạo một số diện tích hồng không hạt tại các xã Tân Lập và Quảng Bạch. Dự án đã tập huấn, chuyển giao công nghệ trồng thâm canh mới, cải tạo, chăm sóc cây hồng không hạt cho khoảng 200 lượt cán bộ, người dân trong vùng.

        Đến thôn Bản Lác, xã Quảng Bạch trong những vừa qua, người dân nơi đây đang tích cực thu hoạch quả hồng không hạt. Năm nay mùa thu hoạch vào đúng dịp Tết Trung thu nên hồng không hạt  được giá, góp phần tích cực giảm nghèo cho người dân nơi đây. Thôn Bản Lác hiện tại có 71 hộ dân và gần 300 nhân khẩu, nhờ được sự quan tâm của các cấp, thường xuyên được lãnh đạo huyện, xã xuống cơ sở nắm bắt thực trạng phát triển kinh tế, sản xuất nông nghiệp và kịp thời hướng dẫn người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp. Nhờ khéo tuyên truyền, vận động nhân dân trồng, chăm sóc Hồng không hạt được thực hiện từ nhiều năm trở lại đây, đến nay vẫn duy trì và thực hiện và đạt hiệu quả cao. Thôn hiện đang có khoảng 20 ha cây hồng không hạt, năng xuất thu đạt tầm 8 tấn/ ha, sản lượng hàng năm đạt 160 tấn, bình quân thu nhập từ cây hồng khoảng3,2 tỷ đồng, bình quân thu nhập đầu người trong thôn ước đạt 45 triệu đồng/ người/năm … Điển hình như gia đình chị Triệu Thị Hảo, thôn Bản Lác có trên 160 gốc hồng không hạt, hiện nay đều đã cho thu hoạch. Chị Hảo cho biết: “ với giá bán tại vườn là khoảng 20-30 nghìn đồng/kg, 160 gốc hồng của gia đình chị cũng mang về hơn 100 triệu đồng. Đây là số tiền lớn, so với trồng lúa hiệu quả cao hơn nhiều”.

Thương lái thu mua hồng để bán đi ngoài tỉnh như Thái Nguyên, Hà Nội.

    Từ khi cây hồng Bắc Kạn được cấp giấy chứng nhận chỉ dẫn địa lý, thì giá trị của quả hồng tại đây đã được tăng lên. Thu mua tại chỗ có giá từ 22.000 - 25.000 đồng/kg, bán lẻ có thời điểm lên đến 45 nghìn  đồng/kg. Với hiệu quả kinh tế, hồng không hạt đã trở thành cây trồng hàng hóa, góp phần nâng cao đời sống cho nhiều hộ trong vùng. Theo người dân trồng hồng, năm nay hồng bói nhiều quả, trong đó, diện tích mới cho thu hoạch, mỗi cây cho khoảng từ 20 đến 30kg quả . Những cây đã trưởng thành , từ 100-120kg , thương lái một số khu vực lân cận đến tận vườn thu mua, gom bán giao tại các tỉnh như Hà Nội, Hải Phòng, Thái Bình…

Ông  Nông Văn Thẩm, Chủ tịch UBND xã Quảng Bạch cho biết thêm: “  Cây hồng không hạt xuất hiện đã từ rất lâu,  có lẽ cho đến nay cũng không người dân địa phương nào có thể khẳng định chính xác, kể cả ở một số nơi hiện đang bảo tồn những cây hồng không hạt đầu dòng.  Những năm gần đây, cây hồng không hạt đã trở thành cây trồng mũi nhọn, góp phần xóa đói, giảm nghèo, nâng cao thu nhập cho hàng trăm hộ dân ở trong xã”...

       Hồng không hạt là quả không có hạt, vỏ quả màu vàng đỏ khi chín; tai quả to, quả không cứng và không chát, vị ngọt dịu đến ngọt đậm sau khi ngâm, quả nhiều cát đường và rất giòn. Hồng không hạt chín vào thời điểm khoảng cuối tháng 7, 8 âm lịch, khi chín, màu quả chuyển từ xanh sang đỏ vàng sáng. Theo kinh nghiệm của người dân nơi đây khi hái hồng đúng độ chín, đem về ngâm xuống nước sạch, ngâm ngay sẽ cho chất lượng quả tốt và ngon nhất. Hái hồng nên vào buổi sáng hoặc buổi chiều mát. Quả hái về, xếp nhẹ nhàng vào các sọt có thể vận chuyển đi xa và bảo quản được lâu. Quả hồng chín màu vàng sáng rất đẹp, nhưng hái từ trên cây xuống vẫn không thể ăn được vì nó còn rất chát. Phải ngâm hồng trong nước sạch, ngập khoảng 15-20cm, ngâm từ ba đến bốn ngày đêm, quả hồng sẽ hết nhựa chát và chuyển thành vị ngọt, khi đó vớt ra để ráo nước là có thể ăn. Vào mùa thu, đặc biệt vào ngày Tết trung thu truyền thống, quả hồng không hạt  thường được dùng làm quà biếu cho bạn bè và người thân, được bày trên mâm ngũ quả trong mỗi gia đình. Theo đánh giá của người sành ăn quả hồng đánh giá, quả Hồng không hạt ở thôn Bản Lác, xã Quảng Bạch là ngon nhất, quả ở đây có vị ngọt, nhiều cát, ăn giòn được đánh giá có chất lượng cao hơn quả hồng ở các xã khác.

  Quả hồng không hạt có vị ngọt dịu đến ngọt đậm sau khi ngâm, quả nhiều cát đường và rất giòn.

       Năm nay hồng không hạt được thu hoạch đúng vào dịp Tết Trung thu, giá giao động từ 20 - 30 nghìn đồng trên 1 kg. Càng đến Tết Trung thu thì nhu cầu tiêu thụ hồng càng tăng, theo đó giá cũng tăng lên, quả hồng to  có giá từ 35 đến 40 nghìn đồng/ kg. Còn ở Hà Nội, Thái Nguyên quả hồng không hạt còn có giá cao hơn. Để cây hồng không hạt thực sự giúp người dân xóa nghèo, ngoài việc khuyến khích người dân trồng loại cây ăn quả này, các ngành chức năng còn quan tâm ứng dụng khoa học công nghệ vào việc nhân giống, trồng, chăm sóc và bảo quản quả để nâng cao năng suất, chất lượng quả nhằm mang lại thu nhập ổn định cho người dân; đồng thời, tạo đầu ra ổn định, tránh tình trạng được mùa mất giá. Đây là một trong những cây trồng được huyện Chợ Đồn cho là cây thế mạnh để thúc đẩy kinh tế địa phương cùng phát triển . Hiện nay hồng không hạt Chợ Đồn đã được cấp chỉ dẫn địa lý, cùng với nhu cầu thị trường tăng cao thì việc duy trì mở rộng diện tích loại cây ăn quả đặc sản  này sẽ góp phần giúp người dân xoá đói giảm nghèo bền vững. /.

Tác giả: Hoàng Lan